🔎 ไม่ว่าจะปัญหาสังคมสูงวัย ศักยภาพแรงงาน เศรษฐกิจท้องถิ่น ไปจนถึงระบบสุขภาพ ล้วนเป็นโจทย์ซับซ้อนที่หยั่งรากลึกอยู่ในสังคมไทยมายาวนาน และนี่คือเหตุผลที่ “นวัตกรรมเชิงนโยบาย” มีบทบาทสำคัญ ตั้งแต่การค้นหาต้นตอของปัญหา การวางแผน ไปจนถึงการทดลองแนวทางแก้ไข เพื่อให้ปัญหาเหล่านี้สามารถคลี่คลายได้อย่างยั่งยืน

🙋‍♂️โดยการขับเคลื่อนนวัตกรรมเชิงนโยบาย ไม่สามารถขาด “คน” ที่มีบทบาทในการคิดนโยบายได้ NIA Academy จึงสานต่อหลักสูตร Public and Private Chief Innovation Leadership (PPCIL) มาถึงรุ่นที่ 7 เพื่อบ่มเพาะศักยภาพของผู้นำรุ่นใหม่ ให้เป็น Change Maker ผ่านการทำงานกับโจทย์ปัญหาสังคม 5 ด้าน ครอบคลุมประเด็นสำคัญ ได้แก่ สังคมสูงวัย ทักษะแรงงาน  เศรษฐกิจท้องถิ่น ระบบสุขภาพ และเศรษฐกิจใหม่ โดยแต่ละกลุ่มจะต้องร่วมกันออกแบบข้อเสนอนโยบายจากโจทย์ที่ได้รับ ซึ่งแต่ละนโยบายจะน่าสนใจขนาดไหนนั้น มาตามไปดูกัน

👴💼 “พร้อม จ้าง สร้าง ได้” ยกระดับคนรุ่นใหญ่ สร้างเศรษฐกิจไทยให้ยั่งยืน นโยบายแก้ไขปัญหาสังคมสูงวัย ยกระดับศักยภาพผู้สูงอายุให้มีบทบาทต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ 

กลไกของนโยบายนี้ เริ่มต้นจากการเตรียมความ ‘พร้อม’ ผ่าน Learning Platform ซึ่งครอบคลุมทั้งความรู้เชิงทักษะ สุขภาพ จิตใจ และการเงิน เมื่อเรียนจบผู้สูงอายุจะได้รับพร้อม Point เป็นคะแนนสะสม ที่สามารถใช้ปลดล็อกโอกาสการ ‘จ้างงาน’ ต่อยอดไปสู่การ ‘สร้างโอกาส’ ด้วยการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ทางสังคม นอกจากนั้น นโยบายนี้ยังช่วยให้ภาครัฐเข้าถึงข้อมูลเชิงลึก ที่สามารถนำไปวิเคราะห์และออกแบบนโยบายในอนาคต

✍ 📊 “Thai Skill Plus – Skill Log” นโยบายแก้ไขปัญหาทักษะแรงงาน มุ่งแก้ Pain Point ว่าโอกาสของแรงงานที่ไม่เท่าเทียมกันนั้น ไม่ใช่เรื่องส่วนบุคคล แต่สะท้อนปัญหาเชิงโครงสร้าง จึงต้องการกลไกใหม่ที่ทุกฝ่ายมีส่วนร่วม

นโยบายนี้เสนอให้สร้าง “คลังรวมศูนย์ทักษะแรงงานระดับชาติ” เพื่อรวบรวมข้อมูลกลางที่ภาคธุรกิจและประชาชนจะเป็นผู้ระบุทักษะที่ตลาดต้องการ ภาคการศึกษาร่วมออกแบบหลักสูตรพัฒนาการเรียนการสอน ส่วนภาครัฐเป็นตัวกลางกำหนดทิศทาง จัดสรรงบประมาณ และดูแลการดำเนินงานทั้งหมด ที่สำคัญข้อมูลส่วนนี้ยังสามารถใช้คาดการณ์อนาคต เพื่อกำหนดกรอบกลยุทธ์นโยบายแรงงานให้สอดคล้องกับความต้องการแรงงานและภาคธุรกิจอย่างแม่นยำ

👴💸 “เกษียณสร้างชาติ” นโยบายแก้ปัญหาเศรษฐกิจใหม่ จากการสร้าง Silver Economy ให้กลุ่มผู้สูงอายุ มีบทบาทสำคัญในฐานะนักลงทุน ผู้ประกอบการ และผู้สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจผ่านระบบนิเวศที่เหมาะสม

นโยบายนี้จะแบ่งออกเป็น 4 กลไกล ได้แก่ Silver Lane ที่จะปูทางให้ผู้เกษียณต่างชาติเข้ามาในประเทศไทย ด้วยการดึงดูดผ่านสิทธิประโยชน์และการอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เช่น การยกเว้นภาษีและบริการด้านสุขภาพ ผ่านกลไก Silver X ต่อมาเมื่อเกิดเม็ดเงินหมุนเวียน จะนำไปใช้ในกลไก Silver Accelerator สำหรับการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน และนำกำไรมาสนับสนุน Silver Well-being กองทุนที่จะช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ทั้งหมดนี้คือต่อยอดการแข่งขันเชิงธุรกิจและสร้างประโยชน์ทางเศรษฐกิจให้กับประเทศ

🏘️👩‍🌾 “Urban Me” นโยบายแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจท้องถิ่น ดึงดูดคนรุ่นใหม่ให้กลับถิ่น ผ่านการบูรณาการเชื่อมโยง “คน - ทุน - เทคโนโลยี - ตลาด - ข้อมูล - ทักษะ” เพื่อให้ชุมชนสามารถพึ่งพาตนเอง และมีการพัฒนาอย่างยั่งยืน

นโยบายนี้เริ่มต้นโดยเปรียบเหมือนการสร้างหลังคา โดยการกำหนด One Goal ให้หน่วยงานทั้งหมดมีเป้าหมายขับเคลื่อนร่วมกัน พร้อมแพลตฟอร์มกลางเพื่อเชื่อมโยงระบบ รวบรวมข้อมูลและบริการให้เข้าถึงชุมชน ต่อด้วยกลไก one Matrix KPI เพื่อกำหนดเป้าหมายที่เหมาะสมระหว่างหน่วยงาน และ Multiyear Budgeting สำหรับบริหารงบประมาณในระยะยาว ส่วนที่เปรียบเสมือนเสา คือการเสริมความแข็งแรงของหลังคา ผ่านการคืนอำนาจให้ท้องถิ่นได้มีส่วนในการกำหนดนโยบาย และ KPI ของตนเอง ทำให้การพัฒนาชุมชนมีความเข้มแข็งและยั่งยืน

🏥🤝 “NCD Innovation Sandbox” ปลดล็อกโรคเรื้อรัง สร้างพลังเศรษฐกิจ นวัตกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาระบบสุขภาพ สร้างพื้นที่ทดสอบนวัตกรรมจัดการโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ให้เกิดความร่วมมือระหว่างผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) สร้างภาระทางเศรษฐกิจมหาศาล ทั้งที่จริงๆ แล้วประเทศไทยมีผู้ประกอบการจำนวนมากที่มีนวัตกรรมพร้อมสำหรับการแก้ไขปัญหา แต่ยังไม่ถูกนำไปใช้จริง กลไกนโยบาย Sandbox นี้จึงเปรียบเหมือน “สะพานเชื่อม” ที่จับคู่ผู้สร้างนวัตกรรมกับผู้ใช้งานจริงมาเจอกันในแพลตฟอร์ม ทดลองใช้งานผ่านพื้นที่นำร่องอย่างโรงพยาบาลที่เข้าร่วมโครงการ ก่อนเร่ง Scale up ด้วยความร่วมมือจากนักลงทุน ซึ่งท้ายที่สุดนโยบายนี้จะเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปเข้าถึงนวัตกรรมสุขภาพที่ใช้งานได้จริง

ทุกปัญหาที่ดูซับซ้อนสามารถคลี่คลายได้ หากมี Change Leader ที่กล้ามองต่าง และลงมือเปลี่ยนวิธีคิด นี่คือสิ่งที่นวัตกรรมเชิงนโยบายและหลักสูตร PPCIL รุ่นที่ 7 แสดงให้เห็นว่า “ผู้นำรุ่นใหม่” สามารถเป็นแรงผลักดันสำคัญ ในการสร้างนโยบายที่ไม่เพียงแก้ปัญหาเฉพาะหน้า แต่ยังปูทางให้สังคมไทยเดินต่อไปได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน